Abstrakt
(E)-β-kariofilen (BCP) jest bicyklicznym seskwiterpenem szeroko rozpowszechnionym w królestwie roślin, gdzie nadaje olejkom eterycznym unikalny aromat i odgrywa kluczową rolę w przetrwaniu i ewolucji roślin wyższych. Ostatnie badania dostarczyły dowodów na ochronną rolę BCP w komórkach zwierzęcych, podkreślając jego możliwe zastosowanie jako nowego narzędzia terapeutycznego. Wyniki eksperymentów pokazują zdolność BCP do zmniejszania mediatorów prozapalnych, takich jak czynnik martwicy nowotworu alfa (TNF-α), interleukina-1β (IL-1β), interleukina-6 (IL-6), czynnik jądrowy kappa-łańcuch lekki-wzmacniacz aktywowanych komórek B (NF-κB), łagodząc w ten sposób przewlekłe patologie charakteryzujące się stanem zapalnym i stresem oksydacyjnym, w szczególności choroby metaboliczne i neurologiczne. Poprzez wiązanie się z receptorami kannabinoidowymi CB2 i interakcję z członkami rodziny receptorów aktywowanych przez proliferatory peroksysomów (PPAR), BCP wykazuje korzystne działanie na otyłość, niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby/niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NAFLD/NASH), choroby wątroby, cukrzycę, choroby układu sercowo-naczyniowego, ból i inne zaburzenia układu nerwowego. Niniejszy przegląd opisuje aktualną wiedzę na temat biosyntezy i naturalnych źródeł BCP oraz omawia jego rolę i mechanizmy działania w różnych zaburzeniach metabolicznych i neurologicznych związanych ze stanem zapalnym.
